Dokument wydany w 1559 roku w Krakowie, w którym król Zygmunt August zezwolił Rafałowi Wawrowskiemu, prepozytowi kościoła katedralnego i kościoła św. Floriana w Krakowie, właścicielowi wsi Bieńczyce, na budowę mostu i przeprawy przez rzekę Dłubnię, jak też ustanowił mostowe dla kupców i wozów – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Bieńczyce” (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. dok. perg. 521)

Historia Bieńczyc

Dawna wieś po lewej stronie Wisły, obecnie w północno-wschodniej części miasta  Krakowa, około 7 km od jego centrum, nad rzeką Dłubnią, sąsiadująca z Mistrzejowicami,  Zesławicami, Krzesławicami i Mogiłą, jak też z Czyżynami, Rakowicami  i Prądnikiem Czerwonym (w przypadku trzech ostatnich od 1941 roku z Krakowem).

  W najstarszej znanej wzmiance, pochodzącej z 1224 roku, nazwa wsi odnotowana  w brzmieniu Benchiz. W innych dawnych zapiskach: Benschicze, Binczicze, Zbyenczicze, Byenczicze  (1470). Nazwa wsi pochodzi od nazwy osobowej „Bieniek”.

  Wieś należała do parafii pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Raciborowicach.  W godle umieszczonym na pieczęci z połowy XIX wieku przedstawienie włościanina podczas  pracy w polu.

  Nieznana z daty lokacja wsi na prawie niemieckim wytyczyła jej centrum w rejonie dzisiejszych  ulic Kaczeńcowej i Cienistej (wzdłuż której Bieńczyce się rozwinęły). W 1391 roku  wzmiankowano młyn nad Dłubnią, w 1449 roku drugi młyn nad młynówką, w drugiej połowie  XV wieku w rejonie obecnej ulicy Kaczeńcowej istniał już dwór z ogrodami i folwarkiem.  W XIX wieku odnotowywano nazwy pól i rejonów wsi: Niwy, Morgi, U Góry, Łonie, Łąki oraz  Budzynie (skupisko zabudowy wzdłuż północnego odcinka dzisiejszej ulicy Fatimskiej).

  Historycznie wieś stanowiła własność duchowną. Pierwotnie należała do kościoła św.  Michała  na Skałce. Najpóźniej w 1317 roku była już własnością prepozytury kościoła św. Floriana  w Kleparzu przy Krakowie, pozostając w jej rękach przez wieki i stanowiąc uposażenie  każdorazowego proboszcza tego kościoła. W latach 40. XIX wieku wzdłuż dzisiejszych ulic  Bieńczyckiej i Kocmyrzowskiej powstał odcinek drogi kocmyrzowskiej, pod koniec tegoż wieku  poprowadzono wzdłuż tej drogi odcinek nieistniejącej już kolei kocmyrzowskiej.

  Przed trzecim rozbiorem gromada Bieńczyce należała do powiatu krakowskiego, po  roku 1795 znalazła się jako gmina w austriackim cyrkule krakowskim. W 1815 roku  wieś  weszła w granice Rzeczypospolitej Krakowskiej jako gromada w składzie gminy obwodowej  Mogiła, od roku 1838 dystryktu Mogiła. W roku 1846 wieś powróciła jako gromada (od  1856 roku gmina) pod zabór austriacki. W latach 1866–1933 miała status gminy jednostkowej  w ramach powiatu krakowskiego. Od roku 1934 dotychczasowa gmina Bieńczyce przekształcona  została w gromadę Bieńczyce w ramach gminy zbiorczej Mogiła. W takiej pozycji  ustrojowej wieś pozostawała w latach 1939–1945 w okupacyjnym departamencie i powiecie  krakowskim Generalnego Gubernatorstwa.

  W roku 1951 znajdująca się nadal w gminie Mogiła powiatu krakowskiego gromada Bieńczyce  włączona została do granic Krakowa jako LIV dzielnica katastralna położona w nowo  utworzonej dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

  Obecnie tereny tej dawnej wsi tworzą dzielnicę samorządową XVI Bieńczyce, ich części  weszły też w obszary dzielnic samorządowych XVIII Nowa Huta i XIV Czyżyny.

  Ze Słownika geograficznego z lat 1880–1902:

Bieńczyce, wieś, 80 domów, 537 mieszkańców, probostwo łacińskie w Raciborowicach, obszar  dworski jest własnością probostwa św. Floriana w Krakowie, szkoła ludowa dwuklasowa.  Obszar większy należy do probostwa św. Floryana w Krakowie. W połowie XV wieku  wieś ta, własność prepozyta kościoła św. Floryana za murami Krakowa, miała 17 łanów  kmiecych, 6 zagrodników z ogrodami, 3 karczmy z rolą. Dziesięcinę z nich wartości do  40 grzywien pobierał prepozyt. Z ról folwarcznych i młynarskich, i trzech pól pobierał  dziesięcinę klasztor na Skałce, wartości do 6 grzywien.

(1852) Odciski pieczęci urzędowych Bieńczyc z lat 1852, 1867, 1925 i 1946 (Archiwum Bazyliki św. Floriana w Krakowie, sygn. fasc. 6; Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK XIV-80, s. 2078; sygn. PUZKr 43, s. 11; sygn. UW II 391, s. 431)

(1867) Odciski pieczęci urzędowych Bieńczyc z lat 1852, 1867, 1925 i 1946 (Archiwum Bazyliki św. Floriana w Krakowie, sygn. fasc. 6; Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK XIV-80, s. 2078; sygn. PUZKr 43, s. 11; sygn. UW II 391, s. 431)

(1925) Odciski pieczęci urzędowych Bieńczyc z lat 1852, 1867, 1925 i 1946 (Archiwum Bazyliki św. Floriana w Krakowie, sygn. fasc. 6; Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK XIV-80, s. 2078; sygn. PUZKr 43, s. 11; sygn. UW II 391, s. 431)

(1946) Odciski pieczęci urzędowych Bieńczyc z lat 1852, 1867, 1925 i 1946 (Archiwum Bazyliki św. Floriana w Krakowie, sygn. fasc. 6; Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK XIV-80, s. 2078; sygn. PUZKr 43, s. 11; sygn. UW II 391, s. 431)

Dokument wydany w 1714 roku w Kleparzu, mocą którego Andrzej Augustyn Czyrzyckiewicz, doktor teologii, profesor, prepozyt kolegiaty św. Floriana w Kleparzu, wydzierżawił na trzy dożywocia uczciwemu Wojciechowi Czerwikowskiemu, jego żonie Dorocie Rosołowej i ich dziecku młyn (Górny) we wsi Bieńczyce należącej do kolegiaty, na rzece Dłubni, o dwóch kamieniach, wraz z młynicą, jazami, budynkami, ogrodami i rolami. Prepozyt dodał młynarzowi z roli dworskiej pole zwane Górnym, ciągnące się ku granicom Prądnika i Rakowic. Młynarz zobowiązał się dawać do dworu w Bieńczycach dwa wieprzki w roku, płacić 30 złotych czynszu, mleć zboże dworskie wedle potrzeb bez brania miary, dawać robociznę przy naprawie budynków folwarcznych i dachu prepozytury, płacić podatki i hibernę w wysokości 6 złotych – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Bieńczyce” (Biblioteka Jagiellońska, sygn. dypl. perg. 330)

Sporządzony w 1849 roku Widok pól i zasiewów Dworskich Bieńczyckich stanowiących uposażenie proboszcza parafii św. Floriana na Kleparzu (Archiwum Bazyliki św. Floriana w Krakowie, sygn. fasc. 6)

źródło: https://www.poczetkrakowski.pl/tomy/show_article,bienczyce-1844.html

Z Wikipedii:

Nazwa Bieńczyce pochodzi od właściciela wsi Bienia (Benedykta). Po raz pierwszy wzmiankowana jest w dokumentach w 1224. Wieś najpierw należała do Kościoła św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa na Skałce, od 1317 do kościoła św. Floriana. W 1391 powstał we wsi pierwszy młyn nad Dłubnią, drugi w 1449 napędzany istniejącą do dziś młynówką. W 2 poł. XV w. zbudowano dwór z folwarkiem (do dziś przy ul. Kaczeńcowej w sąsiedztwie stawu zachował się dwór i oficyna z pocz. XX w.). W późniejszym czasie wieś Bieńczyce stanowiła uposażenie kanoników katedry wawelskiej, na tej zasadzie władał nią Hugo Kołłątaj. Po II rozbiorze Polski wieś została mu skonfiskowana. W XIX w. przez Bieńczyce austriacy przeprowadzili drogę do Kocmyrzowa, wzdłuż której w latach 1899-1900 wybudowali linię kolejową tzw. kocmyrzówkę, a o jej istnieniu świadczą do dziś zachowane pozostałości torów, resztki dwóch mostów kolejowych nad Dłubnią i jej młynówką oraz zachowany do dzisiaj budynek stacji kolejowej Bieńczyce przy ul. Stadionowej. W 1949 we wschodniej części wsi rozpoczęto budowę miasta Nowa Huta. W 1951 wieś została wraz z nowym miastem przyłączona do Krakowa jako jedno z nowohuckich osiedli.

Miejscowość należała do parafii w Raciborowicach. Na terenie Bieńczyc znajdowała się mała kaplica będąca filią kościoła parafialnego. W latach 1967-1977 powstała nowoczesna świątynia Matki Bożej Królowej Polski zwana Arką Pana – był to pierwszy kościół wybudowany w obrębie jednego z osiedli Nowej Huty, a nie na jej dalekich obrzeżach – głównie dzięki staraniom bpa Karola Wojtyły i mieszkańców. W latach 80. XX w. okolice Arki Pana były jednym najważniejszych miejsc manifestacji dla nowohuckiej Solidarności – comiesięczne nabożeństwa fatimskie gromadziły niekiedy kilka tysięcy demonstrantów. Podczas jednego z nich, 13 X 1982 funkcjonariusz SB kpt Andrzej Augustyn śmiertelnie ranił dwudziestoletniego robotnika, Bogdana Włosika.

Żródło: Wikipedia

Granice Dzielnicy XVI Bieńczyce

DZIELNICA XVI BIEŃCZYCE obejmuje obszar miasta wyznaczony następującymi granicami:

z DZIELNICĄ XIV CZYŻYNY graniczy na odcinku – od skrzyżowania ul. Bieńczyckiej z granicami działek nr: 216 i 71/4 w obrębie nr 7 Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim granicą północną działek nr: 216,215/1, 214/2, 212/4, 211/2 do załamania granicy działki nr 211/2 najbliższego południowowschodniemu narożnikowi działki nr 71/1, dalej w kierunku północnym do południowo-wschodniego narożnika działki nr 71/1, następnie w kierunku północno-zachodnim południowymi granicami działek nr: 71/1, 71/10, 72/36, 72/30, 72/26, 72/24, dalej w kierunku północnym zachodnią granicą działki nr 72/24, następnie w kierunku północnozachodnim południową granicą działki nr 289/4 do ul. Dąbrowskiej, dalej wschodnią stroną ul. Dąbrowskiej do skrzyżowania z ul. Hynka, północną stroną ul. Hynka do skrzyżowania z ul. Braci Schindlerów, zachodnią stroną ul. Braci Schindlerów do skrzyżowania z Al. Gen. Andersa i dalej na zachód południową stroną Al. Gen. Andersa do skrzyżowania z ul. Gen. Okulickiego, z DZIELNICĄ XV MISTRZEJOWICE graniczy na odcinku – od skrzyżowania ulicy Gen. Okulickiego z Al. Gen. Andersa w kierunku północno-wschodnim zachodnią stroną ulicy Gen. Okulickiego do skrzyżowania z rzeką Dłubnią, z DZIELNICĄ XVII WZGÓRZA KRZESŁAWICKIE graniczy na odcinku – od skrzyżowania rzeki Dłubni z ul. Gen. Okulickiego w kierunku wschodnim północną stroną ul. Gen. Okulickiego do skrzyżowania z ul. Nowolipki, dalej wschodnią stroną ul. Nowolipki do ul. Makuszyńskiego, dalej w kierunku wschodnim północną stroną ul. Makuszyńskiego ul. Wańkowicza, dalej na południe zachodnią stroną ul. Wańkowicza do ul. Kocmyrzowskiej, dalej na południe wschodnią stroną rzeki Dłubni do skrzyżowania z Al. Solidarności, z DZIELNICĄ XVIII NOWA HUTA graniczy na odcinku – od skrzyżowania Al. Solidarności z rzeką Dłubnią w kierunku południowo – zachodnim północną stroną Al. Solidarności do skrzyżowania z ul. Bulwarową, dalej północną stroną ul. Bulwarowej do skrzyżowania z ul. Kocmyrzowską, dalej w kierunku południowo – zachodnim południową stroną ul. Kocmyrzowskiej do skrzyżowania z Al. Gen. Andersa, dalej otacza Rondo Kocmyrzowskie od strony północnej i biegnie w kierunku południowo – zachodnim północną stroną ul. Bieńczyckiej do skrzyżowania z granicą pomiędzy działkami nr: 216 i 71/4 w obrębie nr 7.